Joko-testuingurua

NON DAGO?



Aukeratu dugun frontoia Durangaldeako herrixka baten ageri da, Amorebieta-Etxanon zehazki. Andra Mari elizaren arkupetan  sartua dago. Beraz, eguraldiak ez zuen inolako eragozpenik sortzen bertan jokatzeko.  Eleiza, XV.mendeko monumentu arkitektoniko errenazentista da, eta gainera herriaren kanpoaldeko Etxondopozo auzoan kokatuta dago, bertatik Ibaizabal ibaia igarotzen da. Halere, bertokoek Elizondo auzoa bezala ezagutzen zuten.


                                      
                        ZORNOTZAKO MAPA 

                
                                  Amorebieta-Etxano handiago ikusteko, hemen klikatu.

JOKOA ETA PARTAIDEAK

Elizaren arkupetan dagoenez, zoruak forma irregular ugari ditu eta gainera kantxa mugatzen zuten pareta guztiak baliozkoak ziren, honek jokoari zailtasun maila nabariago bat ematen zion. Gazteek eta ez hain gazteek egunero jokatzen zuten eguna ilundu arte apaizek ez zutelako inolako eragozpenik jartzen.Txapelketak(jardunaldiko liga)abuztuaren 15-ean egiten ziren,  Begoñako egunean. Txapelketa ez zuen denboraren aldetik limitaziorik.Jardunaldi honek, liga batzuekin hasten zen eta kanporaketa hauek arratsaldean zein goizean jokatzen ziren .Kanporaketak finala baino astebete lehenago hasten ziren.Finalaren egunean, auzoko festak zirenez, pilotan jokatzeaz batera beste hainbat kiroletan aritzen ziren herritarrek, adibidez txirrindularitzan.

Jokamolde honetan aritzen ziren herritar bakarrak gizonak ziren. Hauek, federatuak edota federatu gabeak izan zitezketen, eta gainera banaka zein binaka jolasten zuten. Bi kategoria soilik existitzen ziren; batetik  16 urtetik beherako gazteak zeuden eta bestetik 16 urtetik gorakoak. Txapelketaren irabazleak beti izaten ziren pertsona berberak, hau da gizon nagusiak, 40 urte ingurukoak, joku geldoa baitzen. Hauek erresistentzia gutxi erakusten zuten baina jokamoldearekin harreman eztua zeukatenez eta asko jolastu zutenez ia beti irabazten zuten. Jokatzeko edozein erropa erabiltzen zuten oso txiroak baitziren eta`` trapuzko pilotak´´ eta bote gutxikoak erabiltzen zituzten. Gehienek, abarketekin eta kaleko erropekin jolastu behar zuten. Halere, finalak txuriz jantzita jokatu behar ziren, tradizioa holakoa baitzen. Txapelketa hauek antolatzen zutenek, auzoko jentea zen. Irabazleek txapel eta trofeo bana irabazten zituzten, gaur egun egiten den bezala.


NORTZUK JOKATZEN ZUTEN HASIERA BATEAN?

Antzinatean, orain dela 100 urte inguru, Mundu Gerrak hasi baino lehen, Karlistaldien garaietan, apaizek jokamolde berberara jokatzen zuten. Tradizio hau, urtez urtez mantendu egin zen, hala ere, tamalez, gaur egun jokamolde hau galdu egin da eta bertan jokatzea utzi diote.

Hona hemen eleizaren argazki batzuk:

Elizaren sarrera. Arkupetan barrena frontoia dago.